وقتی صحبت از مهاجرت کاری به میان میآید، نام کانادا همیشه در صدر فهرست انتخابهای جذاب قرار میگیرد؛ کشوری با فرصتهای بیشمار، امنیت بالا و کیفیت زندگی مثالزدنی. اما اگر تا به حال درباره کار در کانادا تحقیق کرده باشید، احتمالاً با اصطلاحاتی مثل «مجوز کار» (Work Permit) و «ارزیابی تأثیر بر بازار کار» (LMIA) روبهرو شدهاید؛ مفاهیمی که برای بسیاری از متقاضیان به مانعی بزرگ تبدیل میشوند.
اینجاست که یک خبر امیدوارکننده میتواند همهچیز را تغییر دهد: برخی از مشاغل و موقعیتهای خاص در کانادا نیازی به دریافت مجوز کار ندارند! بله، درست شنیدید. قانون مهاجرتی کانادا در برخی موارد استثنا قائل شده و به افراد اجازه میدهد بدون طی کردن فرآیند پیچیده مجوز کار، بهطور قانونی وارد بازار کار این کشور شوند.
در این مقاله قصد داریم شما را با کار در کانادا بدون نیاز به مجوز و همچنین با فهرستی دقیق از این مشاغل معاف آشنا کنیم، به پشتپردههای حقوقی آن بپردازیم و شرایطی را بررسی کنیم که ممکن است مسیر مهاجرت کاریتان را بسیار هموارتر، سریعتر و سادهتر کند. اگر شما هم رویای کار در کانادا را در سر دارید، این مطلب میتواند نقطه عطفی برای تصمیمگیری شما باشد.
کار در کانادا بدون نیاز به مجوز
کار در کانادا بدون نیاز به مجوز، فرصتی استثنایی برای برخی افراد است که در شرایط خاص و طبق قوانین مهاجرتی این کشور فراهم شده است. در واقع، دولت کانادا برای گروهی از مشاغل و فعالیتها امکان اشتغال موقت بدون دریافت مجوز کار (Work Permit) را فراهم کرده است. این معافیتها معمولاً برای فعالیتهای کوتاهمدت، غیررقابتی با بازار کار داخلی، یا با اهداف علمی، فرهنگی و بشردوستانه صادر میشوند و هرکدام دارای شرایط و محدودیتهای خاصی هستند. آگاهی دقیق از این معافیتها میتواند مسیر ورود قانونی و سریعتری به بازار کار کانادا را برای برخی متقاضیان هموار کند.
بیشتر بخوانید: کار سیاه در کانادا چیست؟
LMIA چیست؟
LMIA مخفف Labour Market Impact Assessment است و به معنای “ارزیابی تأثیر بر بازار کار” میباشد. این سند توسط اداره اشتغال و توسعه اجتماعی کانادا (ESDC) صادر میشود و نشان میدهد که هیچ شهروند یا مقیم دائم کانادایی برای شغل مورد نظر در دسترس نیست و بنابراین کارفرما مجاز به استخدام نیروی خارجی است. در بیشتر موارد، دریافت LMIA مثبت شرط لازم برای گرفتن Work Permit است.
Work Permit چیست؟
Work Permit یا مجوز کار، اجازهنامهای است که توسط اداره مهاجرت کانادا (IRCC) صادر میشود و به افراد خارجی اجازه میدهد بهصورت قانونی در کانادا کار کنند. این مجوز معمولاً برای مدت مشخص و در چارچوب شغلی، مکانی و کارفرمای خاص صادر میشود. بدون داشتن Work Permit، کار در کانادا غیرقانونی محسوب میشود، مگر در موارد معافیت.
انواع Work Permit
انواع Work Permit (مجوز کار) در کانادا به دو دسته اصلی تقسیم میشوند که هرکدام شرایط و کاربردهای خاص خود را دارند:
مجوز کار بسته (Closed Work Permit)
نوعی از مجوز کار است که فقط به شما اجازه میدهد برای یک کارفرمای مشخص، در یک موقعیت شغلی خاص و در مکان تعیینشده در کانادا کار کنید. این مجوز معمولاً نیازمند دریافت LMIA مثبت از سوی کارفرماست و در آن، نام کارفرما، عنوان شغلی، مدت زمان مجوز و محل کار ذکر میشود. در صورتی که بخواهید شغل یا کارفرمای خود را تغییر دهید، باید مجوز جدید دریافت کنید.
مجوز کار باز (Open Work Permit)
به شما اجازه میدهد بدون وابستگی به یک کارفرمای خاص، برای هر کارفرمای قانونی در کانادا کار کنید. این نوع مجوز نیازی به LMIA ندارد و معمولاً برای گروههای خاصی از متقاضیان صادر میشود، مانند همسر دانشجویان بینالمللی، پناهجویان، برخی از فارغالتحصیلان یا افرادی که در وضعیت انتقالی (Implied Status) هستند. انعطافپذیری بالا و آزادی در انتخاب شغل از مهمترین مزایای این نوع مجوز است.
بیشتر بخوانید: هزینه مهاجرت به کانادا از طریق کار
شرایط معافیت از LMIA و مجوز کار
معافیت از LMIA و مجوز کار در کانادا به شرایط خاصی وابسته است که شامل انواع فعالیتها و مشاغلی میشود که تاثیر قابلتوجهی بر بازار کار کانادا ندارند یا در قالب توافقات بینالمللی، توافقهای تجاری یا برنامههای خاص دولت تعریف شدهاند؛ میتوانند بدون نیاز به LMIA و در برخی موارد بدون مجوز کار، بهصورت موقت فعالیت کنند؛ البته این معافیتها مشروط به رعایت محدودیتهای زمانی، نوع فعالیت و هدف ورود به کانادا هستند و استفاده نادرست از آنها ممکن است منجر به رد درخواست یا عواقب قانونی شود.
بیشتر بخوانید: تبدیل ویزای توریستی به کاری در کانادا
فهرست مشاغل معاف از مجوز کار (Work Permit) در کانادا و شرایط قانونی آنها
بر اساس قوانین مهاجرتی کانادا و منابع رسمی، برخی از گروههای شغلی و فعالیتهای خاص از دریافت مجوز کار معاف هستند. البته هرکدام از این معافیتها و کار در کانادا بدون نیاز به مجوز شرایط و محدودیتهای مشخصی دارند که باید دقیق رعایت شوند:
۱. نظامیان
افراد نیروهای نظامی کشورهای مشخص شده طبق Visiting Forces Act که به صورت رسمی به کانادا اعزام میشوند، میتوانند به کار در کانادا بدون نیاز به مجوز به خدمت بپردازند. این معافیت صرفاً برای نظامیان رسمی است و شامل افرادی مانند attachéهای نظامی یا دیپلماتیک نمیشود. این افراد در قالب توافقات بینالمللی مشمول معافیت هستند و اجازه دارند به صورت موقت و تحت قوانین خاص فعالیت کنند.
۲. ورزشکاران و تیمهای همراه
ورزشکاران حرفهای و آماتور، مربیان و اعضای تیمهایی که به منظور شرکت در مسابقات، تورنمنتها یا رویدادهای ورزشی بینالمللی وارد کانادا میشوند، معمولاً نیاز به مجوز کار ندارند. البته این معافیت فقط برای مدت زمان رویداد و با هدف شرکت در فعالیتهای ورزشی معتبر است. همچنین همسران و همراهان این افراد برای اقامت و همراهی باید مجوزهای مربوطه را دریافت کنند.
۳. سخنرانان و مربیان سمینارها
سخنرانان، مدرسین و مربیانی که در سمینارها یا کنفرانسهای تجاری حضور پیدا میکنند و مدت اقامت آنها کمتر از ۵ روز است و فعالیتشان تاثیری بر بازار کار کانادا ندارد و می توانند به کار در کانادا بدون نیاز به مجوز بپردازند و از دریافت مجوز کار معافاند. اگر سخنرانی یا آموزش بلندمدت باشد یا مستقیماً در بازار کار کانادا فعالیت کنند، باید مجوز کار بگیرند.
۴. سازماندهندگان کنفرانسها و نمایشگاهها
افرادی که برای برنامهریزی، سازماندهی و مدیریت جلسات بینالمللی، کنفرانسها یا نمایشگاههای خارجی وارد کانادا میشوند، نیازی به مجوز کار ندارند. اما اگر فعالیت آنها شامل خدمات فنی، نصب تجهیزات یا کار اجرایی باشد، باید مجوز دریافت کنند.
۵. اعضای روحانی دین
افرادی که برای انجام فعالیتهای مذهبی از جمله وعظ، دعا یا هدایت معنوی وارد کانادا میشوند، مشروط بر اینکه فعالیت اصلی آنها مذهبی باشد، معاف از دریافت مجوز کار هستند. اما انجام فعالیتهای اجتماعی، خیریه یا سایر خدمات مرتبط با دین که جنبه غیرمذهبی دارند، نیازمند مجوز است.
بیشتر بخوانید: مزایای ویزای کاری کانادا چیست
۶. داوران و قضات مراسم بینالمللی
افرادی که به عنوان داور، قاضی یا ناظر در رویدادهای بینالمللی ورزشی، فرهنگی، کشاورزی یا علمی شرکت میکنند و این رویدادها توسط نهادهای خارجی برگزار میشوند، معمولاً می توانند به کار در کانادا بدون نیاز به مجوز بپردازند و فعالیت کنند.
۷. ارزیابان و ممتحنان علمی
اساتید، پژوهشگران یا کارشناسان علمی که برای ارزیابی پروژههای علمی، پایاننامهها یا طرحهای تحقیقاتی کوتاهمدت به کانادا میآیند، در صورت کوتاه بودن مدت اقامت و داشتن هدف علمی مشخص، معاف از مجوز کار هستند.
۸. شاهدان خبره (Expert Witness) و محققان قانونی
افرادی که به عنوان شاهدان خبره، متخصصان تحلیل شواهد و کارشناسان قانونی برای ارائه مدارک، گزارشها یا شهادت در دادگاهها و نهادهای قضایی کانادا یا بینالمللی دعوت میشوند، معمولاً بدون نیاز به مجوز کار میتوانند وارد کشور شده و فعالیت کنند.
۹. بازرسهای هواپیمایی مدنی
بازرسانی که از دولتهای خارجی مأمور بررسی ایمنی پروازها، کابینها و عملیات هوانوردی به صورت موقت وارد کانادا میشوند، معمولاً نیازی به مجوز کار ندارند. این معافیت تنها شامل انجام بازرسیها، نظارتها و ارزیابیهای فنی مرتبط با ایمنی هوانوردی در مدت زمان محدود مأموریت میشود. این افراد مجاز به انجام فعالیتهای خارج از چارچوب مأموریت خود نیستند و باید پس از پایان مأموریت خاک کانادا را ترک کنند، مگر اینکه وضعیت قانونی دیگری برای اقامت داشته باشند. رعایت دقیق شرایط این معافیت برای حفظ اعتبار آن الزامی است.
۱۰. بازرس حوادث هوایی
نمایندگان رسمی سازمانهای بررسی حوادث هوایی که مأمور رسیدگی به سوانح در کانادا هستند، تا مدت مأموریت مشخص معاف از دریافت مجوز کار میباشند. این معافیت تنها برای انجام وظایف رسمی در چارچوب مأموریت است و پس از پایان آن، باید کانادا را ترک کنند مگر وضعیت قانونی دیگری داشته باشند.
۱۱. امدادگران در موقعیتهای اضطراری
پزشکان، پرستاران، تیمهای پزشکی، بیمهگذاران خسارت و کارکنان امدادی که در شرایط اضطراری مانند بلایای طبیعی، صنعتی یا محیطی به کانادا اعزام میشوند، میتوانند به کار در کانادا بدون نیاز به مجوز پرداخته و فعالیت کنند. با این حال این افراد معمولاً نمیتوانند دستمزد دریافت کنند و فقط هزینههای زندگی یا مزایای غیرنقدی به آنها پرداخت میشود.
بیشتر بخوانید: پر درآمدترین شغل های کانادا
۱۲. اعضای خدمه حملونقل بینالمللی (Crew)
رانندگان کامیون، خدمه کشتی و خدمه هواپیما که بر روی وسایل نقلیه بینالمللی فعالیت میکنند و صرفاً در چارچوب فعالیتهای مرتبط با وسیله نقلیه خارجی هستند، مجوز کار نمیخواهند. فعالیت این افراد محدود به عملیات حملونقل بینالمللی است و اجازه کار در بازار کار کانادا را ندارند.
۱۳. خبرنگاران و تیمهای رسانهای خارجی
خبرنگاران، عکاسان و اعضای تیمهای رسانهای که به منظور گزارشگری، تهیه محتوا یا پوشش خبری وارد کانادا میشوند و در بازار کار کانادا مشغول به کار نمیشوند و می توانند به کار در کانادا بدون نیاز به مجوز بپردازند. البته اقامت طولانیمدت و اشتغال دائم نیازمند مجوز است.
۱۴. هنرمندان اجرایی و عوامل فیلمبرداری کوتاهمدت
اگر اجرای هنری، کنسرت، نمایش یا تولید فیلم تبلیغاتی خارجی در کانادا کمتر از دو هفته طول بکشد، هنرمندان، بازیگران، کارگردانان و تکنسینهای مربوطه ممکن است بدون مجوز کار فعالیت کنند. اگر فعالیت طولانیتر باشد یا مستقیماً وارد بازار کار شوند، باید مجوز دریافت کنند.
۱۵. پژوهشگران کوتاهمدت (Short Term Researchers)
مطابق قوانین، پژوهشگرانی که برای انجام تحقیق علمی یا پروژهای پژوهشی در مؤسسات دولتی یا دانشگاهی کانادا به مدت کمتر از ۱۲۰ روز وارد میشوند، از مجوز کار معاف هستند. همچنین باید بین دورههای استفاده از این معافیت فاصله زمانی قابل توجهی رعایت شود تا از سو استفاده جلوگیری شود.
۱۶. کارکنان موقت عبوری با مهارت بالا (Short Term Highly Skilled Workers)
افراد دارای مهارت بالا در سطوح TEER 0 یا A طبق طبقهبندی NOC کانادا، میتوانند تا ۱۵ یا ۳۰ روز به کار در کانادا بدون نیاز به مجوز بپردازند. البته این معافیت مشروط به رعایت فاصله زمانی ۶ تا ۱۲ ماه بین استفادههای متوالی از این معافیت است.
بیشتر بخوانید: طبقه بندی ملی مشاغل کانادا (NOC)
۱۷. دانشجویان پزشکی و درمانی
دانشجویانی که در برنامههای کلینیکی، کارورزی یا آموزش بالینی پزشکی، پرستاری و رشتههای درمانی در کانادا حضور دارند و مجوز رسمی استانی پزشکی دارند، ممکن است بدون نیاز به مجوز کار آموزش ببینند. بیشتر این دورهها کوتاهمدت (کمتر از ۴ ماه) هستند.
۱۸. وضعیت ضمنی (Implied Status)
افرادی که در کانادا حضور دارند و مجوز کار قبلیشان منقضی شده اما قبل از آن درخواست تمدید مجوز دادهاند، تا زمان صدور نتیجه جدید میتوانند به صورت قانونی کار کنند. در صورت رد درخواست، باید خاک کانادا را ترک کنند.
۱۹. بازدیدکنندگان تجاری (Business Visitors)
افرادی که برای انجام فعالیتهای تجاری، اقتصادی، آموزشی کوتاهمدت، شرکت در جلسات کاری یا یادگیری به کانادا سفر میکنند ولی وارد بازار کار کانادا نمیشوند، معاف از دریافت مجوز کار هستند. این دسته شامل کسانی است که فقط به منظور ملاقات کاری، مذاکره یا آموزشهای کوتاه وارد کشور میشوند.
۲۰. برنامههای خاص دولتی و استانی
برخی برنامههای مهاجرتی یا کار دولتی و استانی، مانند برنامههای جاب آفرهای خاص یا برنامههای کارگران موقت ماهر، ممکن است معافیتهایی در زمینه LMIA یا مجوز کار ارائه دهند تا فرآیند جذب نیروی کار تسریع شود.
توجه مهم: معافیت از مجوز کار به معنی عدم رعایت سایر قوانین مهاجرتی و اشتغال نیست. هر فرد باید شرایط دقیق مربوط به معافیت شغلی خود را به دقت مطالعه و رعایت کند تا از مشکلات قانونی و جریمههای احتمالی جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: کار جنرال در کانادا
مهاجرت آسانتر به کانادا با همراهی سازمان مهاجرتی نگار
اگر به دنبال مسیری مطمئن، قانونی و سریع برای مهاجرت و دریافت ویزای کاری کانادا هستید، سازمان مهاجرتی نگار با تیمی متخصص و مجرب میتواند راهنمای قابل اعتماد شما باشد. این مجموعه با سالها تجربه در زمینه مهاجرت تحصیلی، کاری، سرمایهگذاری و اقامت دائم، تمامی مراحل را از مشاوره اولیه تا دریافت ویزا و استقرار در کانادا با دقت و مسئولیتپذیری کامل پیگیری میکند. بهرهگیری از وکلای رسمی مهاجرت، پروندهسازی حرفهای و آگاهی کامل از قوانین بهروز کانادا، سازمان نگار را به انتخابی هوشمندانه برای متقاضیان مهاجرت به کانادا تبدیل کرده است.
نتیجهگیری
کانادا در برخی موقعیتها امکان کار در کانادا بدون نیاز به مجوز یا LMIA را فراهم میکند، بهخصوص برای مشاغل کوتاهمدت، پژوهشی، فرهنگی، مذهبی یا خدمات اضطراری. اما همه این معافیتها محدودیتهای دقیق و شرطهای قانونی خاصی دارند که باید با دقت رعایت شوند.